اهميّت شناخت دنیا
1. حضرت امیرالمؤمنین(سلام الله علیه) در نامه خود به امام مجتبی (سلام الله علیه) با خبران از دنیا را این گونه توصیف فرموده اند: «اِنَّمَا مَثَلُ مَن خَبَرَ الدُّنیَا کَمَثَلِ قَومٍ سَفرٍ نَبَاَبِهِم مَنزِلٌ جدیبٍ فامُوا منزلا خصیباً و جناباً مریعاً فاحتملوا و عثاءَ السفَرِ و فِرَاقَ الصدیق و خَشوُونَهِ السَفَرِ و جُشوُبَهِ المَطعَمِ لِیَأتوا سَعَهِ دارهِم و منزل قرارهم فلَیسَ یجدون لشییءٍ مِن ذَلِکَ ألَماً وَ لا یَرَونَ نَفَقَهً فیهِ مغرَما وَ لا شَییءٌ أحَبَّ إلیهم ممّا قَرَّبَهُم مِن مَنزِلِهِم وَ اَدنَاهُم مِن مَحَلِّهِم.» مثل کسی که دنیا را آزموده مانند گروه مسافری است که در منزل و جای گاهی خشک و قحط زده باشند، منزلی که برای آن ها سازگار نیست. بنابر این، منزلی پر نعمت و ناحیه ای سبز و خرم را قصد کنند که در چنین زمینه ای رنج سفر و دوری دوست، سختی راه و نا مطلوبی و ناگواری خوراک را تحمل کرده و بر خود هموار می سازند تا به خانه وسیع و گسترده و به منزل و قرار گاه خود برسند. آن ها از این همه سختی ها و ناراحتی ها، احساس درد و رنجی نمی کنند. و مخارجی را که در این راه، عهده دار می شوند زیان و ضرر نمی پندارند، و چیزی برای آن ها محبوب تر از وسیله ای که آنان را به منزلشان نزدیک سازد و به قرارگاهشان برساند وجود ندارد.
2. اما اگر دنیا را نشناسد نتیجه اش عکس مطلب گذشته است: حضرت امیر (سلام الله علیه) در نامه خود به امام مجتبی (سلام الله علیه) فریب خوردگان به دنیا را این گونه توصیف فرمود: «وَ مَثَلُ مَنِ اغترَّبِهَا کَمَثَلِ قَومٍ کانوا بِمَنزِلٍ خَصیبٍ فنبا لهم الی منزلٍ جدیب، فلَیسَ شییءٌ أکره إلیهم، و لا اّقطَع عندهم، مِن مُفارَقَتِ مَا کَانوُا فیِهِ، اِلیَ مَا یَهجُموُنَ عَلَیهِ وَ یَصیرُونَ اِلیِهِ.» مثل کسی که فریفته دنیا شود. مانند گروهی مسافر است که در منزل و جای گاهی پر نعمت و آب و گیاه باشند، ولی ماندن آن جا برایشان فراهم نباشد. و بخواهند که به منزلی خشک و بی آب و آبادی بروند. در حالی که هیچ چیزی ناراحت کننده، ناخوش آیندتر، هولناک تر و دشوارتر نزد آنان از جدا شدن از منزلی که در آن بودند. و رفتن به سوی آن چه به آن روی آورده و ناگهان وارد آن می شوند نیست.
3. خلقت برای دنیا نیست: حضرت امیر (سلام الله علیه) در نامه خود به امام مجتبی (سلام الله علیه) هدف خلقت را دنیا نمی بینند که آخرت: «وَ اعلَم اِنّکَ إنَّمَا خُلِقتَ لِلآخِرَهِ لا لِلُّدنیَاء، وَ لِلفَنَاءِ لا لِلبَقَاءِ، وَ لِلمَوتِ لا لِلحیَاِهِ.» بدان که تو تنها برای آخرت خلق شده ای نه برای دنیا، و برای نابودی نه ماندن، و برای مرگ نه زندگی.
1.امام علی (علیه السلام)، نهج البلاغه، نامه 31.
2.امام علی (علیه السلام)، نهج البلاغه، نامه 31.
3.امام علی (علیه السلام)، نهج البلاغه، نامه 31.
مرتضی آقاتهرانی